Νάξος, Διαδρομή Πολιτιστικού Ενδιαφέροντος 8:
Μονή – Σίφωνες – Σκάλα Μετριού – Βόρειο Φανάρι – Απεράθου – Νότιο Φανάρι – Αστιβόδι – Άγ. Σπυρίδωνας – Μονή (κυκλική)
Σημεία Ενδιαφέροντος
- Ναός Παναγίας Φαναριώτισσας (κορυφή του Φαναριού)
- Μνημεία λαϊκής αρχιτεκτονικής της υπαίθρου (παραδοσιακά “μητάτα” και αναβαθμίδες)
- Παραδοσιακός αγροτικός οικισμός Σιφώνων
- Βυζαντινός ναός Αγίου Ιωάννη Προδρόμου
(Η διαδρομή περιγράφεται με την αντίστροφη φορά από αυτήν που αναφέρεται στον τίτλο της).
Η κυκλική αυτή διαδρομή έχει ως αφετηρία και κατάληξη τη Μονή, χωριό με παράδοση στην υφαντική και στους τεχνίτες της πέτρας.
Ξεκινώντας από την πηγή στο ανατολικό άκρο του οικισμού, η πορεία κινείται ανατολικά μέσα από περιβόλια και πυκνή βλάστηση, στρεφόμενη κατόπιν νότια-νοτιοδυτικά. Βαδίζοντας για λίγο σε αγροτικό δρόμο, ο οδοιπόρος ξαναμπαίνει στο μονοπάτι, και πάλι με κατεύθυνση ανατολική. Αφού περάσει κάτω από το ξωκκλήσι του Αγίου Σπυρίδωνα, η διαδρομή ανηφορίζει παράλληλα σε ρεματιά προς το βουνό Φανάρι. Στην περιοχή Αστιβόδι, το μονοπάτι με αλλεπάλληλους ελιγμούς διασχίζει πετρώδες τοπίο, με εξαιρετική θέα προς τα δυτικά και νότια του νησιού.
Φτάνοντας στην κορυφογραμμή του Φαναριού, το οπτικό πεδίο εντυπωσιάζει με το εύρος και την ποικιλομορφία του. Η διαδρομή κινείται και πάλι σε αγροτικό δρόμο, μέχρις ότου συναντήσει το κατηφορικό μονοπάτι προς τ’ Απεράθου. Στο ύψος της δεξαμενής του χωριού, ο περιηγητής έχει τη δυνατότητα επιλογής καθόδου στον οικισμό ή συνέχισης της κυκλικής πορείας προς τα βόρεια.
Ακολουθώντας τη δεύτερη επιλογή, η διαδρομή διασχίζει άγρια απόκρημνη περιοχή ανατολικά του Φαναριού με θέσεις ορυχείων σμύριδας. Στη συνέχεια στρέφεται δυτικά, οπότε και αρχίζει να κατηφορίζει με ελιγμούς (“Σκάλα του Μετριού”). Με σταθερά βόρεια κατεύθυνση και ευρεία εποπτεία της δυτικής Νάξου, το λιθόστρωτο μονοπάτι περνά από παλιές κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις (μητάτα) με σπάνιες μορφολογικές ιδιαιτερότητες και απότομα σκαλωτά “χαλιά” (αναβαθμίδες) με αμπελώνες.
Η πορεία οδηγείται στους Σίφωνες, πλούσια σε νερά και βλάστηση ορεινή τοποθεσία με τον – ερημωμένο σήμερα – παραδοσιακό ομώνυμο οικισμό.
Μικρή παράκαμψη στη διαδρομή φέρνει τον οδοιπόρο σε επαφή με το βυζαντινό εκκλησάκι του Αγ. Ιωάννη Προδρόμου. Αφού διασχίσει δασωμένες βουνοπλαγιές, κατάφυτα περιβόλια, ελαιώνες και αμπελώνες, ο περιηγητικός κύκλος ολοκληρώνεται στη Μονή.
Διακλάδωση: Φανάρι – Παναγία Φαναριώτισσα (15΄)
Από τον αγροτικό δρόμο που διασχίζει τη νότια κορυφογραμμή του Φαναριού, ο περιηγητής μπορεί να ακολουθήσει μονοπάτι που καταλήγει βορειοδυτικά στην Παναγία τη Φαναριώτισσα, εξαιρετική θέση εποπτείας ολόκληρου σχεδόν του νησιού.
Η ανάβαση στη Φαναριώτισσα από τ’ Απεράθου διαρκεί περίπου 35′.